Sàn chống tĩnh điện là gì? Các loại phổ biến nhất hiện nay

Trong bối cảnh công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ, nơi các thiết bị điện tử nhạy cảm và hệ thống dữ liệu đóng vai trò cốt lõi, vấn đề tĩnh điện ngày càng trở nên cấp bách. Tĩnh điện không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ phá hủy thiết bị công nghệ cao, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và thậm chí đe dọa an toàn lao động. Đó là lý do sàn chống tĩnh điện ra đời và trở thành yêu cầu bắt buộc trong các nhà máy sản xuất linh kiện điện tử, phòng sạch, trung tâm dữ liệu,…

Vậy sàn chống tĩnh điện là gì? Có những loại sàn chống tĩnh điện nào trên thị trường?

Sàn chống tĩnh điện là gì?

Sàn chống tĩnh điện (ESD Flooring) là loại sàn được thiết kế để kiểm soát và loại bỏ tĩnh điện, ngăn chặn sự tích tụ điện tích và phóng điện gây hại cho thiết bị điện tử, dữ liệu hoặc con người. Khác với sàn thông thường sẽ tích điện trên bề mặt, sàn chống tĩnh điện được làm từ vật liệu dẫn điện hoặc tiêu tán điện, giúp truyền điện tích dư thừa xuống hệ thống nối đất một cách an toàn và nhanh chóng. Loại sàn này giúp bảo vệ môi trường làm việc an toàn, hạn chế tối đa rủi ro cháy nổ trong môi trường dễ bắt lửa.

Nguyên Lý Hoạt động Của Sàn Chống Tĩnh điện

Các loại sàn chống tĩnh điện phổ biến hiện nay

Trên thị trường hiện có nhiều loại sàn chống tĩnh điện khác nhau, được thiết kế để phù hợp với từng môi trường và yêu cầu kỹ thuật cụ thể.  Dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, sàn chống tĩnh điện có thể được phân loại dựa trên vật liệu, phương pháp lắp đặt và mức độ chống tĩnh điện như: sàn vinyl chống tĩnh điện, sàn nâng chống tĩnh điện, thảm cao su chống tĩnh điện,…

Các Loại Sàn Chống Tĩnh điện Phổ Biến Hiện Nay

Sàn vinyl chống tĩnh điện (ESD Vinyl Tile/Sheet)

Sàn vinyl chống tĩnh điện là loại sàn chống tĩnh điện phổ biến nhất, được làm từ nhựa PVC kết hợp với hạt dẫn điện hoặc sợi carbon, giúp ngăn chặn tĩnh điện. Sản phẩm có lớp phủ bảo vệ bề mặt để tăng độ bền và chống mài mòn. Sàn có thể ở dạng tấm (tile) hoặc cuộn (sheet).

Đặc điểm nổi bật

• Dễ lắp đặt: có thể dán trực tiếp lên sàn bê tông hoặc sàn phụ trợ khác.
• Đa dạng về mẫu mã, màu sắc: phù hợp với nhiều yêu cầu thẩm mỹ.
• Kháng được các hóa chất thông thường tốt
• Dễ vệ sinh và bảo dưỡng.
• Cung cấp khả năng chống tĩnh điện ổn định trong dải điện trở cần thiết.

Ưu điểm

• Chi phí đầu tư ban đầu tương đối thấp.
• Dễ lắp đặt và bảo trì.
• Kháng hóa chất tốt.
• Độ bền cao, chịu được tải trọng vừa phải.
• Đa dạng mẫu mã, độ dày.

Nhược điểm

• Khả năng dẫn điện có thể giảm khi độ ẩm cao.
• Sàn dễ bị biến dạng hoặc co ngót nếu chất lượng kém hoặc lắp đặt không đúng kỹ thuật.
• Cần thi công tỉ mỉ ở các đường nối; nếu không, nước có thể thấm vào, làm giảm hiệu quả chống tĩnh điện.

Ứng dụng phổ biến: Phòng sạch cấp độ thấp hơn, nhà máy sản xuất linh kiện điện tử, phòng thí nghiệm, phòng máy tính, văn phòng, khu vực lắp ráp.

Sàn Vinyl Chống Tĩnh điện Huajing Esd Series

Sàn nâng chống tĩnh điện (ESD Raised Floor)

Sàn nâng chống tĩnh điện là giải pháp sàn chống tĩnh điện cao cấp nhất, gồm các tấm sàn đặt trên hệ thống chân đế kim loại. Khoảng trống bên dưới được dùng để đi dây cáp, ống dẫn hoặc hệ thống điều hòa – rất tiện lợi cho các phòng máy, trung tâm dữ liệu hoặc nhà xưởng công nghệ cao.

Hệ thống sàn nâng chống tĩnh điện gồm:

• Tấm sàn: kích thước phổ biến 60×60 cm, có lõi là xi măng, sợi gỗ hoặc thép. Mặt trên phủ vật liệu chống tĩnh điện như HPL hoặc vinyl.
• Chân đế & thanh giằng: là khung kim loại (làm bằng thép mạ kẽm hoặc nhôm) nâng đỡ tấm sàn, có thể điều chỉnh độ cao. Đồng thời giúp dẫn điện tích từ tấm sàn xuống đất.
• Hệ thống tiếp địa: kết nối toàn bộ sàn và khung đỡ với hệ thống nối đất bằng dây chuyên dụng, giúp tiêu tán tĩnh điện nhanh chóng và an toàn.

Ưu điểm

• Quản lý hệ thống hạ tầng hiệu quả: có khoảng trống bên dưới giúp đi dây điện, mạng, ống nước, khí…dễ dàng và tiện bảo trì.
• Chịu được nhiều máy móc, thiết bị nặng.
• Dễ tháo lắp, sửa chữa: từng tấm sàn có thể nhấc lên riêng lẻ để kiểm tra hoặc thay thế.
• Linh hoạt: dễ thay đổi bố trí khi cần nâng cấp hoặc lắp thêm thiết bị.
• Tăng hiệu quả làm mát: cải thiện lưu thông không khí, đặc biệt hữu ích cho phòng server hoặc trung tâm dữ liệu.

Nhược điểm

• Chi phí đầu tư ban đầu cao nhất.
• Thời gian thi công lâu, yêu cầu kỹ thuật thi công phức tạp hơn.
• Khoảng cách giữa sàn nâng và sàn bê tông có thể tích tụ bụi bẩn nếu không được vệ sinh định kỳ.

Ứng dụng phổ biến: Trung tâm dữ liệu (Data Center), phòng máy chủ (Server Room), phòng điều khiển, phòng thí nghiệm cao cấp, phòng sạch yêu cầu quản lý cơ sở hạ tầng ngầm.

Sàn nâng chống tĩnh điện

Thảm cao su chống tĩnh điện (ESD rubber mat)

Thảm cao su chống tĩnh điện thường dùng dưới dạng tấm trải hoặc thảm lót tại các khu vực cần kiểm soát tĩnh điện cục bộ. Sản phẩm được làm từ cao su tự nhiên hoặc cao su tổng hợp (NBR, SBR, EPDM), pha với muội than hoặc polymer dẫn điện. Thảm thường có cấu trúc hai lớp: lớp trên chống tĩnh điện, lớp dưới tăng độ bám hoặc cách điện.

Ưu điểm

• Giá thành phải chăng cho không gian cục bộ.
• Tăng sự thoải mái và an toàn cho người sử dụng (chống mỏi, chống trượt).
• Linh hoạt & dễ lắp đặt: có thể trải trực tiếp, không cần dán cố định.
• Dễ thay thế, chi phí thấp: thuận tiện cho việc bảo trì.
• Hiệu quả tức thì: cung cấp khả năng chống tĩnh điện cục bộ ngay khi sử dụng.

Nhược điểm

• Độ bền thấp hơn so với sàn epoxy hoặc vinyl cố định.
• Dễ xê dịch, cong vênh nếu không cố định chắc chắn.
• Màu sắc và mẫu mã hạn chế.
• Chỉ bảo vệ cục bộ, không bao phủ toàn bộ sàn.
• Yêu cầu nối đất đúng kỹ thuật để đảm bảo khả năng chống tĩnh điện.

Ứng dụng phổ biến: Bàn làm việc chống tĩnh điện, khu vực thao tác cục bộ, trạm sửa chữa điện tử, khu vực kiểm tra sản phẩm, lối đi tạm thời trong nhà máy.

Thảm cao su chống tĩnh điện

Sơn epoxy chống tĩnh điện

Sơn epoxy chống tĩnh điện là hệ thống sơn phủ nhiều lớp, thi công trực tiếp lên sàn bê tông, tạo bề mặt liền mạch, bền và dễ vệ sinh, đồng thời giúp tiêu tán hoặc dẫn tĩnh điện. Thành phần chính là nhựa epoxy pha trộn với vật liệu dẫn điện như sợi carbon, bột kim loại hoặc graphit.

Ưu điểm

• Bề mặt liền mạch, không có khe hở, dễ vệ sinh và ngăn ngừa tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn.
• Độ bền cơ học và hóa học cực cao, chịu được mài mòn, va đập và tải trọng lớn.
• Chống tĩnh điện ổn định, duy trì điện trở bề mặt trong dải tiêu tán hoặc dẫn điện theo yêu cầu.
• Ít cần bảo trì
• Có thể tùy chỉnh độ dày và màu sắc linh hoạt.

Nhược điểm

• Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn sàn vinyl.
• Thời gian thi công kéo dài, cần giải phóng mặt bằng và chờ các lớp sơn khô hoàn toàn trước khi tiếp tục.
• Yêu cầu kỹ thuật cao, cần đội ngũ thi công chuyên nghiệp.
• Khó sửa chữa cục bộ khi bị hư hỏng, thường phải thi công lại cả khu vực.
• Có thể trơn trượt khi gặp nước hoặc dầu (có thể dùng phụ gia chống trượt để cải thiện).

Ứng dụng phổ biến: Nhà máy sản xuất chất bán dẫn, nhà máy dược phẩm, bệnh viện (phòng mổ), kho chứa hóa chất, nhà máy sản xuất linh kiện điện tử có yêu cầu cao về độ bền và vệ sinh.

Sơn epoxy chống tĩnh điện

Cách chọn loại sàn chống tĩnh điện phù hợp

Sàn chống tĩnh điện là giải pháp thiết yếu trong các môi trường yêu cầu kiểm soát tĩnh điện như phòng sạch, nhà máy điện tử, trung tâm dữ liệu… Tuy nhiên, để chọn đúng loại sàn phù hợp, bạn cần cân nhắc nhiều yếu tố kỹ thuật và vận hành dưới đây:

1. Xác định mức độ yêu cầu chống tĩnh điện

Trước tiên, bạn cần làm rõ khu vực sử dụng yêu cầu tiêu tán tĩnh điện (ESD dissipative) hay dẫn điện (ESD conductive)?

• Sàn tiêu tán tĩnh điện phù hợp với môi trường cần kiểm soát ESD ở mức vừa phải.
• Sàn dẫn điện được dùng trong môi trường nhạy cảm cao, nơi cần bảo vệ linh kiện, thiết bị điện tử hoặc hóa chất dễ cháy.

✅ Lưu ý: Chỉ số điện trở bề mặt (RTT) là căn cứ kỹ thuật quan trọng. Đừng chọn sàn chỉ vì “có ghi chống tĩnh điện”.

>> Xem thêm: Phân biệt sàn vinyl chống tĩnh điện Conductive và Static disspative

2. Điều kiện môi trường sử dụng

Môi trường lắp đặt ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và tuổi thọ của sàn chống tĩnh điện. Dưới đây là bảng tham khảo loại sàn phù hợp ứng với từng môi trường:

Điều kiện môi trường	Loại sàn chống tĩnh điện (khuyên dùng)
Môi trường khô, độ ẩm thấp	Sàn vinyl chống tĩnh điện
Môi trường ẩm ướt, độ ẩm cao vừa phải	Sàn epoxy chống tĩnh điện
Tiếp xúc với hóa chất, dung môi	Sàn vinyl ESD hoặc sơn epoxy ESD
Khu vực chịu tải trọng lớn, nhiều xe nâng	Sàn epoxy chống tĩnh điện
Phòng server, trung tâm dữ liệu	Sàn nâng chống tĩnh điện (Raised floor)
Khu vực nhỏ, tạm thời hoặc không thể thay sàn	Thảm chống tĩnh điện (ESD mat)
Môi trường có nhiệt độ cao hoặc thay đổi	Sàn epoxy hoặc vinyl chống tĩnh điện chịu nhiệt

3. Ngân sách đầu tư và bảo trì

Sàn vinyl chống tĩnh điện là lựa chọn phổ biến nhất hiện nay nhờ quy trình lắp đặt đơn giản, chi phí hợp lý. Trong khi sơn epoxy hoặc sàn nâng chống tĩnh điện có chi phí cao và thi công phức tạp hơn.

Ngoài ra, bạn cần tính toán đến chi phí bảo trì định kỳ, vì mỗi loại sàn có yêu cầu khác nhau và hiệu quả chống tĩnh điện có thể giảm dần theo thời gian nếu sàn không được kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách.

4. Tuân thủ quy định ngành

Một số lĩnh vực như điện tử, viễn thông, quốc phòng, y tế có quy định nghiêm ngặt về kiểm soát tĩnh điện. Do đó, bạn hãy đảm bảo sàn chống tĩnh điện được kiểm định theo tiêu chuẩn quốc tế như: ANSI/ESD S20.20, IEC 61340-5-1 hoặc ISO 14644 (cho phòng sạch).

Lưu ý khi chọn sàn chống tĩnh điện

• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu bạn không chắc chắn về loại sàn chống tĩnh điện phù hợp, hãy liên hệ với các nhà cung cấp uy tín như Thiên Hà Floor để được tư vấn cụ thể cho từng trường hợp.
• Lựa chọn nhà thi công chuyên nghiệp: thi công sàn chống tĩnh điện yêu cầu kỹ thuật cao, đặc biệt là phần nối đất. Một đơn vị thi công giàu kinh nghiệm sẽ đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả.
• Kiểm tra sản phẩm trước khi mua: đảm bảo sàn có đầy đủ các chứng nhận an toàn và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt.

Thiên Hà Floor – đơn vị nhập khẩu, tư vấn và thi công sàn vinyl chống tĩnh điện với hơn 12 năm kinh nghiệm. Với đội ngũ thi công lành nghề, được đào tạo bài bản, chúng tôi cam kết chất lượng công trình đạt chuẩn kỹ thuật, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu cho khách hàng. Hiện tại, Thiên Hà Floor cung cấp đa dạng các mẫu sàn vinyl chống tĩnh điện cao cấp, được nhập khẩu trực tiếp từ các thương hiệu uy tín như ESD Work, LG Hausys,….với chính sách bảo hành dài hạn.